POWSTANIE WIELKOPLSKIE 27 grudnia 1918
W poniedziałek 27 grudnia jak co roku na Miłosławskim cmentarzu o godzinie 12:00 uczciliśmy pamięć bohaterów Powstania Wielkopolskiego. Przewodnicząca szkoły Blanka Szymańska w obecności pocztu sztandarowego odczytała tekst upamiętniający wydarzenia z tego dnia. Uczniowie wraz z Dyrekcją Zespołu Szkolno – Przedszkolnego i przedstawicielami Urzędu Gminy Miłosław z Panem Burmistrzem Hubertem Gruszczyńskim na czele złożyli kwiaty na grobie powstańców.
Powstanie Wielkopolskie było ważnym etapem walki o granice między Polską a Niemcami po I wojnie światowej. Polacy domagali się powrotu ziem zaboru pruskiego do Rzeczypospolitej.
Powstanie wybuchło 27 grudnia 1918 w Poznaniu, podczas wizyty powracającego do Polski Ignacego Jana Paderewskiego, przedstawiciela Komitetu Narodowego Polskiego, wielkiego patrioty, muzyka i orędownika sprawy polskiej na arenie międzynarodowej. 26 grudnia 1918 roku, Paderewski wygłosił przemówienie do swoich rodaków, licznie zgromadzonych przed hotelem Bazar. 27 grudnia paradę wojskową, na ulicy Święty Marcin, urządzili Niemcy. Zrywano polskie flagi, napadano na polskie instytucje, doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka, padły pierwsze powstańcze strzały.
W Miłosławiu, w dniach 17-30 listopada 1918 roku, powstał oddział Straży Obywatelskiej, w skład której wchodziło 120 przyszłych powstańców. Przygotowaniami do powstania kierował, nadleśniczy z Bagatelki, Władysław Wiewiórowski. Wyszkoleniem ochotników miłosławskich zajmował się Józefat Gładyszewski.
Powstańcy miłosławscy wchodzili w skład batalionu wrzesińskiego. Brali udział w wyzwalaniu miasta i powiatu, w walkach we Wrześni (28 XII), w Witkowie (29 XII), w potyczce w Zdziechowie (31 XII), walczyli na froncie północnym, tocząc boje o Żnin, Szubin (1-8 I 1919 r.), walczyli również pod Inowrocławiem i Kcynią.
Walki powstańcze okupili ofiarą krwi, spoczywający w zbiorowej mogile na miłosławskim cmentarzu: Józef Andruszewski, Jan Chojnacki, Jan Czaprowicz, Józef Łukaszewski, Stanisław Mencel, Jan Michalak, Stefan Wiśniewski. Obok tej mogiły spoczywa dowódca Władysław Wiewiórowski.
W Powstaniu Wielkopolskim, zakończonym rozejmem w Trewirze, dnia 16 II 1919 roku, brało udział około 70 tysięcy żołnierzy-powstańców. Podczas bitew i potyczek zginęło 1714 powstańców a około 6000 odniosło rany.
Powstanie Wielkopolskie zakończyło się sukcesem. To trud powstańczy zadecydował o przynależności zdobytych ziem do państwa polskiego.
Powstańcy spoczywający na miłosławskim cmentarzu (wg „Obrazy z historii Miłosławia” autorstwa Elżbiety Gajewicz):
Józef Andruszewski, Marcin Banaszak, Roman Banaszak, Józef Bielski, Stanisław Borczyński, Michał Bydłowski, Marian Chełmikowski, Jan Chojnacki, Marian Czaplicki, Jan Czaprowicz, Ignacy Czerniejewski, Stanisław Dankowski, Lucjan Dąbrowski, Czesław Domicz, Sylwester Domicz, Ignacy Duszczak, Józefat Gładyszewski, Jan Juszczak, Wincenty Kłosowicz, Antonina Kochanowska, Walenty Kochanowski, Edmund Konieczny, Stanisław Kuźniak, Władysław Łopatka, Józef Łukaszewski, Józef Madaj, Bolesław Mencel, Jan Mencel, Stanisław Mencel, Jan Michalak, Marian Monarcha, Stefan Monarszyński, Feliks Monarszyński, Władysław Orcholski, Roman Paluszkiewicz, Stefan Pelczyński, Marian Piskorski, Czesław Robaszewski, Ignacy Rohs, Michał Roszyk, Kazimierz Rutkowski, Józef Siankowski, Jan Sławiński, Władysław Słomian, Teodor Słomian, Jan Słomian, Stanisław Stachowiak, Kazimierz Stachowiak, Andrzej Suchorski, Stanisław Tabaka, Karol Wąsiewicz, Andrzej Wątroba, Władysław Wiewiórowski, Stefan Wiśniewski (54)
.